CNG گاز طبیعی فشرده ای است که عمدتاً از متان فشرده شده با فشار 200 تا 248 تشکیل شده است. این در حالی است که LPG یا گاز مایع ، مخلوطی از پروپان و بوتان است که در دمای 15 درجه سانتیگراد و فشار 1.7 تا 7.5 بار مایع شکل می گیرد. برخی از انواع LPG ترکیبی با غلظ بالاتر پروپان هستند؛ بنابراین LPG گاهاً و به صورت محاوره ای پروپان نیز نامیده می شود. CNG ارزان تر و تمیز تر است (کمتر به محیط زیست آسیب می رساند)، اما LPG از ارزش سوختی بالاتری برخوردار است. ضمناً انتقال گازهای طبیعی در مسافت های طولانی از طریق خطوط لوله آسانتر است. در این مطلب به بررسی تفاوت CNG و LPG پرداخته و خواهیم گفت سیستم گاز سوز سی ان جی و ال پی جی چه تفاوت هایی دارند؟
چارت مقایسه گاز های CNG و LPG
| CNG | LPG | |
|---|---|---|
| ترکیبات | متان | پروپان و بوتان |
| منبع | از چاه میعانات گازی و میعانات طبیعی، چاه نفت ، چاه متان و منابع زغال سنگ بدست می آید. | هنگامی که گاز طبیعی از مخازن گازی استخراج می شود به طور خود به خودی ایجاد می شود.
یا به صورت فرآورده جانبی فرایند شکاف در طول پالایش نفت خام به وجود می آید. |
| مصارف | جایگزین بنزین اتومبیل | گرمایش و پخت و پز در خانه ها ، سرد کردن، استفاده به عنوان سوخت صنعتی ، کشاورزی ، پخت غذا و سوخت اتومبیل |
| آثار زیست محیطی | تولید به مراتب کمتر گازهای مضر گلخانه ای | گاز گلخانه ای CO2 را منتشر می کند اما در مقایسه با بنزین پاک تر است. |
| خصوصیات | از هوا سبک تر است و به همین دلیل در صورت سرریز شدن به سرعت پراکنده می شود. | به سرعت مشتعل می شود و به دلیل سنگین تر بودن از هوا، در صورت نشتی در محل اطراف انباشته می شود. |
| ایمنی | به راحتی پراکنده می شود ، از این رو خطر احتراق به حداقل می رسد. | به دلیل سرعت کند در پراکندگی خطر بیشتری ایجاد به همراه دارد. |
تفاوت CNG و LPG از دیدگاه های مختلف دیگر
در ادامه این مطلب می توانید به تفاوت CNG و LPG از دیدگاه های زیر نیز پی ببرید:
- تولید
- قیمت
- در دسترس بودن
- انرژی تولید شده
- ایمنی و اثرات محیطی
- بو
- استفاده
- CNG
- LPG
- مزایای استفاده از CNG و LPG در وسایل نقلیه
- CNG
- LPG
- مضرات استفاده از CNG و LPG در وسایل نقلیه
- CNG
- LPG
- منابع
تولید
گاز طبیعی در پروسه ای طولانی و زمانی بیش از صدها سال، در اعماق زمین ایجاد می شود. برای خارج کردن ناخالصی ها از جمله آب بایدگاز را از چاه های عمیق استخراج کرد (به سطح پمپ کرد) و سپس آن را پالایش نمود. فرآورده های فرعی گاز طبیعی عبارتند از اتان، پروپان، بوتان، پنتان و هیدروکربن هایی با وزن مولکولی بالاتر.
LPG در هنگام پالایش نفت (نفت خام) تولید می شود؛ همچنین ممکن است در پروسه خارج کردن نفت یا گاز طبیعی هنگام بیرون آمدن از زمین استخراج می شود. که این نیز یکی دیگر از وجوح تفاوت CNG و LPG است.
قیمت
یکی دیگر از اصلی ترین تفاوت های CNG و LPG در قیمت آن ها است. CNG به طور کلی ارزان تر از LPG است. با این حال، پروپان دو برابر بیشتر از از گاز طبیعی انرژی تولید می کند. از این رو بسته به قیمت های محلی LPG می تواند از گاز طبیعی مقرون به صرفه تر باشد.
در دسترس بودن
گرچه نمی توان این مورد را به طور مستقیم یکی از موارد فرق بین LPG و CNG برشمرد، با این وجود این مورد نیز می تواند به صورت غیر مستقیم تفاوتی بین CNG و LPG محسوب شود.
این امر کاملاً به کشوری که در آن زندگی می کنید و شرایطش بستگی دارد. برای مثال در کشور ما تا یک یا دو دهه پیش، گاز ال پی جی (کپسول و پیکنیک) به مراتب در دسترس تر بود. این در حالی است که این روزها گاز سی ان جی به وفور یافت می شود و کمتر می توانید گاز LPG را در مکان های مختلف ببیند.
انرژی
LPG نسبت به مقدار برابر گاز طبیعی ( CNG ) انرژی بیشتری تولید می کند. مقدار انرژی این دو نوع گاز برابر با مقادیر زیر است:
- LPG برابر با (94MJ / m3 یا 26.1kWh / m3)
- CNGبرابر با (38MJ / m3 یا 10.6kWhh / m3)
ایمنی و اثرات محیطی
اگرچه CNG نیز پس از احتراق گازهای گلخانه ای تولید می کند، اما جایگزین پاکتری از نظر آسیب کمتر به محیط زیست برای سایر سوخت های فسیلی مانند بنزین یا LPG است. CNG همچنین در صورت سرریز شدن از سایر سوخت ها ایمن تر اس، زیرا گاز طبیعی سبک تر از هوا بوده و هنگام آزاد شدن به سرعت پراکنده می شود. این دو مورد نیز از مهمترین تفاوت های CNG و LPG هستند.
بو
معمولاً به LPG و CNG اتانتیول یا اتیل مرکاپتان اضافه می شود. Mercaptan بوی ناخوشایند و فاسد تخم مرغ دارد که تشخیص نشت گاز را برای شما آسان می کند.
موارد مصرف
یکی دیگر از موارد تفاوت CNG و LPG ، مربوط به موارد مصرف آن ها است:
CNG
اتوموبیل ها
هر وسیله نقلیه در حال کار با بنزین می تواند به یک وسیله نقلیه دوگانه سوز (بنزین / CNG) تبدیل شود. این فرایند شامل نصب سیلندر CNG در صندوق عقب ، نصب سیستم لوله کشی ، نصب سیستم ضربتی CNG و مدارهای الکترونیک است. از کامیون های سبک وزن و خودروهای سواری مانند تاکسی گرفته تا کامیون های با وزن متوسط مانند وانت های UPS و وسایل نقلیه پستی گرفته تا وسایل نقلیه سنگین مانند اتوبوس های بین شهری همه را می توان دوگانه سوز کرد.
لوکوموتیو ها
در برخی از کشورها نیز از سی ان جی به عنوان سوخت لوکوموتیو استفاده می شود.
LPG
گرمایش
LPG در جاهایی که خط لوله گاز طبیعی وجود ندارد، جایگزینی برای گرم کردن خانه به جای استفاده از نفت و برق است.
آشپزی
LPG رایج ترین سوخت برای پخت و پز در کشورهایی نظیر هند و برزیل است.
تبرید
در برخی از سیستم های سرد کننده خاص که در نزدیکی یا مجاورت شعله، یا انرژی برق نیستند ممکن است از این ماده به عنوان سرد کننده استفاده شود.
اتومبیل ها
سوخت تعداد زیادی از وسایل نقلیه، سبک، متوسط و سنگین در سراسر جهان توسط LPG تامین می شود. برای مثال در ناوگان حمل و نقل ایالت کالیفرنیا در آمریکا حدود 1600 کامیون دوگانه سوز Ford F-150 وجود دارد و لیفتراک های استفاده کننده از سوخت پروپان نیز در انبارهای داخل و هم در خارج و در اماکن ساختمانی استفاده می شوند.
مزایای استفاده از CNG و LPG در وسایل نقلیه
با وجود تفاوت CNG و LPG اتفاق نظر روی بهتر بودن این دو سوخت نسبت به بنزین تقریباً از دید همه متخصصین وجود دارد.
مزیت های استفاده از CNG
- از بنزن استفاده نمی شود. از این رو رسوبات سرب از مواد حاصل از احتراق حذف می شود.
- در مقایسه با سایر وسایل نقلیه با سوخت فسیلی، وسایل نقلیه گاز طبیعی هزینه تعمیر و نگهداری کمتری دارند.
- سیستم های سوخت آب بندی می شوند. این امر مانع از هدر رفتن ناشی از تبخیر می شود.
- CNG باعث آلوده یا رقیق شدن روغن نمی شود، بنابراین عمر روغن موتور را افزایش می دهد.
- میزان انتشار گازهای گلخانه ای در مقایسه با وسایل نقلیه بنزینی 80٪ کاهش می یابد.
- گاز طبیعی در هوا به راحتی پراکنده می شود و قابل اشتعال نیست. از این رو وسایل نقلیه CNG نسبت به خودروهای بنزینی ایمن تر هستند.
- CNG ارزان تر از بنزین یا دیزل است.
مزیت های استفاده از LPG
- LPG ارزان تر از دیزل یا بنزین است.
- وسایل نقلیه LPG هزینه تعمیر و نگهداری کمتری از انواع بنزینی دارند.
- میزان انتشار کمتری نسبت به بنزین یا دیزل دارد.
- این ماده غیر سمی و غیر خورنده است.
- برای ذخیره سازی به فضای کمتری نسبت به CNG احتیاج دارد.
مضرات استفاده از CNG و LPG در وسایل نقلیه
عیب های استفاده از CNG
CNG فضای بیشتری نسبت به بنزین اشغال می کند. به همین دلیل فضای زیادی از صندوق عب خودرو برای جایگیری مخزن سوخت خودرو دوگانه سوز اشغال می شود.
عیب های استفاده از LPG
- LPG چگالی انرژی کمتری نسبت به بنزین یا دیزل دارد و از این رو مصرف سوخت را بالا خواهد برد، البته به نسبت قیمت کمتری نیز دارد.
- اگر قطعات فلزی پیشرانه ای با سوخت LPG اصلاح نشده باشد، به فرسودگی دریچه منجر می شود.
- به راحتی پراکنده نمی شود و به راحتی قابل اشتعال است.
سیستم گاز سوز سی ان جی و نوع ال پی جی چه تفاوت هایی دارند؟
همانطور که تا کنون متوجه شدید، دو نوع گاز سی ان جی و ال پی جی تفاوت های زیادی با هم دارند. همین تفاوت CNG و LPG باعث ایجاد تفاوت در سیستم گاز سوز سی ان جی و نوع ال پی جی شده است. در واقع برای دوگانه سوز کردن خودرو باید ساختاری تقریباً مشابه را پیاده سازی کرد که در جزئیات با یک دیگر تفاوت دارند. از جزئیات این سیستم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تفاوت در سایز مخزن
- تفاوت در سیستم رساننده سوخت از مخزن به موتور
- نیاز به تعویض برخی از قطعات پیشرانه در خودروهای گاز سوز LPG
چنانچه به توضیحات بیشتری در مورد سیستم گازسوز CNG در خودروهای دوگانه احتیاج دارید، بهتر است سری به آموزش CNG در مجتمع فنی دارالفنون بزنید. مطلبی که تحت عنوان تفاوت CNG و LPG در وب سایت فنی مگ مطالعه کردید، از این منبع استخراج شده است.