مالتی پلکس چیست

خودرو از سیستم مالتی پلکس استفاده می کنند و مالتی پلکس در خودرو باعث می شود که اجزای مختلف خودرو جداگانه کار کرده و به یکدیگر متصل شوند.

تمامی اجزا به طور مستقل کار انجام می دهند و یک هدف مشترک را دنبال می کنند مثل همان روشن شدن خودرو.

مالتی پلکس در ایران برای اولین بار در خودرو 206 نصب شد و بعد خودروهای دیگر از این سیستم بهره مند شدند

استفاده از مالتی پلکس در خودرو باعث :

مالتی پلکس حجم سیم کشی را کاهش می دهد و از اتصالات بکار رفته در سیم کشی و برق خودرو جلوگیری می کند و تعمیر خودرو راحت تر شود. خودروهایی که فاقد سییستم مالتی پلکس بودند، باید برای هر اتصال و هر دستگاهی که نیاز به برق داشته توسط راننده و یا تجهیزات خودرو کنترل می شد، یک سیم جداگانه به همراه یک اتصال جداگانه باز باتری و از دکمه کنترلر داشته باشیم.

برای مثال اگر میخواستیم چراغ راهنما بزنیم ، نیاز به یک سیم جداگانه، استفاده از راهنما یک جفت سیم، استفاده از بوق، برف پاک کن و بقیه موارد نیز هر کدام یک جفت سیم نیاز داشته باشیم به همین دلیل باعث میشد که حجم سیم کشی در زیر فرمان خودروو قسمت های دیگر بسیار زیاد شود. با روی کار آمدن سیستم مالتی پلکس در خودروهای نسل جدید حجم سیم ها در خودرو کاهش یافته و در این سیستم تمام دستوراتی که راننده می دهد و یا تجهیزات دیگر خودرو به صورت کد شده باشد و به واحد مرکزی الکترونیک یا BSI منتقل گردد.

حال وظایف BSIاین است که کد دریافت شده را خوانده و دستور دریافتی را به بخش مورد نظر ارسال نماید. BSI وظیفه ارتباط میان اجزای الکترونیکی مختلف خودرو را داشته و دستورات از طریق آن انجام می شود. مالتی پلکس به جای استفاده از چندین سیم متفاوت، تنها از یک سیم برای ارتباطات خود استفاده می کند و هر جزئی از خودرو به این رشته سیم متصل می گردد.

BSI یک واحد الکترونیکی که ارتباط میان کلیه واحدهای الکترونیکی ECU های موجود در بخش‌های مختلف خودرو از قبیل موتور، گیربکس اتوماتیک، ترمز ضدقفل، تهویه مطبوع خودکار و امثالهم را برقرار و مدیریت می‌کند.

ECU چیست؟

واحد کنترل الکتریکی یا سیستم‌های الکترونیکی خودرو که دارای یک میکرو کنترلر هستند، ECU نامیده می‌شوند. ECU مخفف عبارت Electronic Control Unit می باشد. یکECU شامل مجموعه‌ای از سخت افزار و نرم افزار است که وظیفه نظارت (Monitoring) ، تنظیم (Regulating) یا کنترل (Controlling) خودرو را به عهده دارد.

ECU چگونه عمل می کند؟

ECU داده‌های لازم را به وسیله حسگرها (Sensors) از محیط پیرامون می‌گیرد و پس از فرمان پردازش آنها، فرمان‌های مناسب را به کنشگرها (Actuators) منتقل می‌کند. کنشگرها فرمان‌هایی که از واحد کنترل الکترونیکی می‌گیرند، کار ابزار مکانیکی، هیدرولیکی، پنوماتیکی یا الکتریکی مورد کنترل را هدایت می‌کنند.

هر ECU در مولتی‌پلکس دارای یک سری پایه‌های Input و Output و یک اوسیلاتور تولید فرکانس، یکVAN و یاCAN کنترلر و یک پورت ترانسیورTransceiver فرستنده و گیرنده است که همزمان می‌تواند اطلاعات ارسالی را دریافت نماید. تمامی ECU ها در هنگام ارسال و دریافت اطلاعات توسط ECU دیگر قادر به مشاهده اطلاعات روی گذرگاه داده‌ها می‌باشند و از این طریق می‌توانند اطلاعات مربوطه را ارزیابی نموده و در صورت مرتبط بودن با اطلاعات از آن استفاده نمایند.

مزایای استفاده از سیستم مالتی پلکس

1) کاهش حجم سیم کشی خودرو

2) کاهش میزان اتصالات

3) آسانتر شدن بحث عیب یابی و نگهداری خودرو

4) کاهش قیمت تمام شده

5) قابلیت کاهش مصرف انرژی

6) بهبود کیفیت عملکردی

7) کاهش زمان طراحی و مونتاژ خودرو

8) کاهش هزینه تعمیر و نگهداری

9) افزایش ضریب اطمینان و کیفیت

10) حفاظت بهتر بارهای الکتریکی

11) حفاظت کامل سیمها در مقابل اتصال کوتاه

12) افزایش طول عمر لامپها

13) مدیریت مصرف توان الکتریکی در خودرو

14) حذف جعبه فیوز و ادغام فیوزها

معروف ترین استانداردهای سیستم مالتی پلکس:

استاندارد Can: ساخت آلمان که در خودروهای بنز، ب.ام.و، فیات و ولو بکار می‌رود.

استاندارد Van: ساخت کشور فرانسه و روی محصولات رنو و پژو این کشور مورد استفاده است.

استاندارد j1850 : ساخت کشور آمریکا می‌باشد که بر روی محصولات تولید کرایسلرفورد و جی ام مورد استفاده می‌باشد.

استاندارد proprietary: تولید کشور ژاپن است که بر روی محصولات این کشور مورد استفاده می‌باشد.

استاندارد absus: محصول آلمان و مورد استفاده بر روی محصولات گروه فولکس واگن.

گذرگاه داده مالتی پلکس

انتقال داده‌ها از طریق یک خط باید چندین معیار را در نظر داشت که این معیار ها قرارداد ارتباطی هستند و متغیر هایی که باید نام برد به ‌قرار زیرند:

– روش نشانی دادن

– ترتیب انتقال

– سیگنال‌های کنترل

– خطایابی

– سرعت یا آهنگ انتقال